Phần lớn ý kiến bạn đọc gửi đến Diễn đàn "Sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sắp xếp xã: Nghe dân nói" đều thể hiện sự đồng tình với chủ trương tinh gọn bộ máy hành chính. Cùng với đó, có nhiều góp ý về tên gọi và cách thức tổ chức đơn vị hành chính mới.

Cuộc cải cách mong mỏi từ lâu

Đa số người dân bày tỏ sự ủng hộ nhiệt tình với chủ trương này, coi đây là “cuộc cách mạng” phù hợp xu thế thời đại, giúp giảm gánh nặng ngân sách, nâng cao hiệu quả quản lý và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Độc giả Phạm Tùng Dương chia sẻ: “'Trà đá vỉa hè' nghe dân trao đổi thì tôi thấy ai cũng đồng tình, vui lắm”. Còn độc giả có tên Lan Hương nhấn mạnh: “Đây là điều người dân mong mỏi từ lâu, một cuộc cải cách lớn để đất nước sánh vai với các cường quốc”.

Bên cạnh đó, không ít độc giả đề xuất xây dựng mô hình - chẳng hạn như mô hình “đại đô thị” - cho Hà Nội và TPHCM, với các quận trung tâm sáp nhập thành “Thăng Long” hay “Gia Định”, tạo động lực cho đất nước “cất cánh”.

Băn khoăn về tên gọi mới

Trong các nội dung được độc giả đề cập, việc đặt tên cho các đơn vị hành chính cấp cơ sở sau sáp nhập là tâm điểm thảo luận.

Độc giả Nguyễn Đức Hùng kiến nghị phân loại tên gọi cấp cơ sở linh hoạt (thành phố, thị xã, thị trấn, phường, xã, đặc khu), giữ các địa danh nổi tiếng như Đà Lạt, Sapa, Nha Trang để bảo tồn văn hóa và giảm chi phí thay đổi giấy tờ.

Các độc giả Hùng Vũ và Nguyễn Văn Đặng thì nhấn mạnh đề xuất giữ tên các thành phố nổi tiếng như Nha Trang hay Đà Lạt, gắn với thương hiệu du lịch quốc tế, có thể thêm số thứ tự (phường Nha Trang 1, 2...) hoặc hướng địa lý (phường Bắc Nha Trang...).

Bày tỏ mong muốn được giữ lại tên các thành phố này, anh Hùng Vũ cho rằng về mặt cấp chính quyền thì có thể xem thành phố chỉ là cấp cơ sở và có quy chế đặc biệt cao hơn phường, xã. Điều này đã có nhiều nhà khoa học, quản lý đô thị cũng phân tích.

"Đề nghị Bộ Nội vụ, cấp có thẩm quyền cần tiếp thu, lắng nghe" - độc giả Hùng Vũ nhắn nhủ.

"'Xã' cho nông thôn, 'thị xã' cho khu vực đang đô thị hóa, 'thành phố' cho đô thị phát triển, tạo lộ trình nâng cấp trong tương lai" - độc giả Nguyễn Ngọc Cảnh đề xuất phân cấp.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến ủng hộ dùng tên quận/huyện cũ như “phường Hoàn Kiếm 1, 2, 3” để giữ bản sắc lịch sử, cũng có những người cho rằng nên đặt tên mới để tránh tư tưởng cục bộ.

Tôi đề nghị trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang gấp rút được chuẩn bị và triển khai giữ thành phố là một loại đơn vị hành chính cơ sở. Theo đó, Bộ Nội vụ nên đưa vào dự thảo Luật Chính quyền địa phương sửa đổi điểm b Điều 1 về Đơn vị hành chính: “Đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh gồm: Thành phố, xã, phường, đặc khu tại hải đảo (sau đây gọi chung là cấp cơ sở)”.TS. Đinh Duy Hòa - nguyên Vụ trưởng Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ

Về tên gọi cấp tỉnh, một số độc giả đề xuất giữ hoặc ghép các tên mang tính lịch sử, văn hóa như “Thủ đô Hà Nội”, “tỉnh Lào Cai”..., là những nơi hội tụ nhiều giá trị địa lý, kinh tế, du lịch; hay ghép tên tỉnh để tránh phân bì và đảm bảo đoàn kết nội bộ, như “Hà Nam Ninh” hoặc “Nam Bình” khi sáp nhập Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình...

Bạn đọc Nhật Linh cũng đồng tỉnh với chủ trương về sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là đúng.

"Tuy nhiên, để phù hợp với xu thế đô thị hóa ngày càng phát triển, để có sự phát triển đồng đều giữa các địa phương, các tỉnh của đất nước, tôi đề xuất cấp cơ sở gồm có: Thành phố, xã, phường, đặc khu" - Nhật Linh nêu ý kiến.

Cần có cơ chế níu giữ người giỏi ở lại

Bên cạnh sự đồng tình, độc giả còn bày tỏ sự lo ngại về công tác nhân sự và cơ sở hạ tầng sau sáp nhập.

"Cần giữ cán bộ có năng lực, tránh để người giỏi bị nghỉ việc trong khi người yếu kém vẫn ở lại, đồng thời phải có quy định rõ về trách nhiệm của lãnh đạo trong bố trí nhân sự" - độc giả Lan Hương cảnh báo.

Độc giả cũng nhấn mạnh việc cần cơ chế loại bỏ công chức không đạt yêu cầu, tăng cường đầu tư công nghệ thông tin và cơ sở vật chất tại các đơn vị cơ sở để vận hành hiệu quả.

Độc giả Phạm Quốc Sự thì đề xuất tận dụng cơ sở vật chất cũ của huyện làm trung tâm xã mới, tránh lãng phí ngân sách. Độc giả Vũ Luận kiến nghị lãnh đạo cấp tỉnh và cơ sở không nên là người địa phương để giảm tình trạng cục bộ.

Nhiều ý kiến chia sẻ với VietNamNet rằng sáp nhập phải đi đôi với cải cách thủ tục hành chính và quy hoạch xã hội, chẳng hạn giảm thủ tục xác nhận hay công chứng, đặc biệt ở vùng nông thôn và miền núi, khi xã mới có diện tích lớn.

Quy hoạch giáo dục, giữ các điểm trường mầm non, tiểu học và trung học cơ sở ở các xã cũ để thuận tiện cho học sinh cũng là một nội dung được nhiều độc giả quan tâm.